Αν θέλετε να φροντίζετε τα φυτά σας σωστά, αλλά και χωρίς επιβαρυντικά χημικά, ακολουθήστε απλές συμβουλές και αναζητήστε τα κατάλληλα μέσα. Γίνετε υποστηριχτές της φύσης και εκμεταλλευτείτε τις δυνατότητές της. Έτσι με την οικολογική κηπουρική θα προλαβαίνετε αρνητικές καταστάσεις και θα απολαμβάνετε τις πράσινες παρουσίες, όχι μόνο οπτικά, αλλά και ουσιαστικά, αφού θα είναι μια ζωντανή υπόσχεση για ένα καλύτερο αύριο.
Στη Φύση και την αγορά
Οι δυνατότητες και οι οργανισμοί που υπάρχουν ακόμα στη φύση μπορούν να γίνουν η αφορμή για ένα καλό ξεκίνημα σε οποιαδήποτε καλλιέργεια. Μάθετε λοιπόν, να εξασφαλίζετε ευνοϊκές συνθήκες και να χρησιμοποιείτε οικολογικά μέσα ακόμα και για την αντιμετώπιση δύσκολων προβλημάτων. Ήδη μεγάλες εταιρείες παρασκευάζουν φυσικά λιπάσματα, αλλά και βιολογικά σκευάσματα, που μπορούν σε ορισμένες περιπτώσεις να αντικαταστήσουν τα χημικά φυτοφάρμακα. Εξάλλου έχει γίνει πια γνωστή η εφαρμογή της βιολογικής καταπολέμησης με τη χρήση ωφέλιμων οργανισμών, που πολλαπλασιάζονται και μεταφέρονται από την μια άκρη της χώρας στην άλλη.
Τώρα πια υπάρχουν καταστήματα εξοπλισμένα με όλα αυτά που χρειάζεται η οικολογική καλλιέργεια. Με υπευθυνότητα και γνώσεις μπορούν να εφοδιάσουν με τα απαραίτητα “στοιχεία” εσάς και τα φυτά σας. Εκεί θα βρείτε ό, τι χρειάζεται για την τροφή και την προστασία τους. Έχοντας όλα αυτά υπόψη σας, ξεκινήστε απλά και βήμα-βήμα ακολουθήστε το ένστικτό σας και τις παρακάτω οδηγίες, δείχνοντας υπομονή και επιμονή για αυτό που κάνετε.
Ευνοϊκές Συνθήκες
Σωστή αρχή
- Για να ξεκινήσετε, εμπιστευθείτε ειδικά γεωπονικά καταστήματα και φυτώρια με επιστημονικό προσωπικό, όπου θα σας προτείνουν τα κατάλληλα είδη για το σκοπό, αλλά και τις συνθήκες του χώρου, όπου θα τα συντηρήσετε. Έτσι θα ανακαλύψετε και ποικιλίες ανθεκτικές σε δύσκολες καταστάσεις, όπως για παράδειγμα σε σκιά ή και σε ξηρασία, ανάλογα με τις απαιτήσεις σας και το τι μπορείτε να προσφέρετε.
- Στον κήπο, πριν την φύτευση, καθαρίστε το έδαφος από αγριόχορτα. Σκαλίστε για να απομακρύνετε όσο είναι δυνατόν τις ρίζες τους. Τσουγκρανίστε για να βγάλετε τις πέτρες και ισοπεδώστε.
- Ελέγξτε την απορροή του νερού και δείτε αν γίνεται καλή αποστράγγιση. Αν χρειαστεί δώστε μια ελαφριά κλίση στο έδαφος.
- Σε περίπτωση που το χώμα συγκρατεί πολύ νερό, βγάλτε αρκετό ανακατέψτε το χαμηλότερο στρώμα με άμμο ποταμίσια και προσθέστε ξανά το επιφανειακό, εμπλουτίζοντάς το με τύρφη και καλά χωνεμένη και απολυμασμένη κοπριά ή με χούμο, που θα βρείτε σε “υπεύθυνα” καταστήματα, απαλλαγμένο από επιβλαβείς μικροοργανισμούς, το πολύτιμο οργανικό λίπασμα που μπορεί επάξια να αντικαταστήσει την κοπριά, καθώς είναι ανώτερο από εκείνη και δεν μυρίζει.
- Για καλλιέργεια σε βεράντα και σπίτι, χρησιμοποιήστε καθαρές γλάστρες με τα απαραίτητα ανοίγματα. Αν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε παλιά δοχεία, καθαρίστε τα καλά με βούρτσα, σαπούνι και φυσικά με άφθονο νερό για καλό ξέπλυμα. Αφού τοποθετήσετε αρκετά χαλίκια, βάλτε το κατάλληλο μείγμα για φυτά εξωτερικών και εσωτερικών χώρων αντίστοιχα. Στα ειδικά καταστήματα θα τα βρείτε σε σακουλάκια, όπου αναγράφονται συστατικά, αλλά και στοιχεία της εταιρίας που τα συσκευάζει.
- Αν πρόκειται να φυτέψετε ομαδικά σε παρτέρια του κήπου ή σε ζαρντινιέρες, ποτέ μην καλλιεργείτε πολύ κοντά και κρατάτε πάντα τις σωστές αποστάσεις. Για το λόγο αυτό συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό, ο οποίος θα σας τις υποδείξει, ανάλογα με την ανάπτυξη που θα αποχτήσουν τα φυτά σας.
- Για να δημιουργήσετε μόνοι σας φυτά από σπόρους ή βολβούς προμηθευτείτε τους από “υπεύθυνα” καταστήματα. Προτιμήστε εκείνους που βρίσκονται σε σακουλάκια ή άλλες συσκευασίες, όπου αναγράφονται όνομα και χαρακτηριστικά.
Καλή συνέχεια
- Αποφύγετε το υπερβολικό πότισμα. Το χώμα που διατηρείται πολύ βρεγμένο δημιουργεί συνθήκες παρόμοιες με εκείνες της ξηρασίας και μεγιστοποιεί τον κίνδυνο για πρόκληση σοβαρών ασθενειών.
- Ποτίζετε σε τακτά, δηλαδή σε τακτοποιημένα χρονικά διαστήματα, με κανονικές ποσότητες νερού, ώστε να υπάρχει στο χώμα κανονική υγρασία.
- Το πότισμα με ποτιστήρι -χαμηλά- ή καλύτερα με κατάλληλη εγκατάσταση σωληνώσεων -αυτόματη άρδευση- εξασφαλίζουν την απαραίτητη υγρασία, μειώνοντας τον κίνδυνο ασθενειών σε βλάστηση και ρίζες.
- Αποφύγετε καλύτερα το πότισμα με τεχνητή βροχή, την οποία έχει ανάγκη κυρίως το γκαζόν. Οδηγήστε το νερό κοντά στις ρίζες, μακριά από τη βλάστηση, ειδικά στα ευαίσθητα είδη, όπως τριανταφυλλιές, βεγόνιες, ορτανσίες, χρυσάνθεμα, γαριφαλιές, ροδόδενδρα και ευώνυμα.
- Καθαρίζετε με μαλακό πανί ή σφουγγάρι βρεγμένο σε καθαρό νερό τα ανθεκτικά φύλλα των φυτών εσωτερικών χώρων, χωρίς να ενοχλείτε τα πολύ νεαρά. Ψεκάζετε κάπου-κάπου τη βλάστησή τους με καθαρό νερό, ειδικά αν βρίσκονται σε ζεστό και ξηρό περιβάλλον. Ποτέ μην βρέχετε τα χνουδωτά φύλλα, όπως είναι για παράδειγμα της σαιντπώλιας, αλλά ούτε και τους κάκτους.
- Για καλό αερισμό του χώματος και των ριζών, σκαλίζετε κατά καιρούς, ακόμα και στις γλάστρες, ανακατεύοντας με προσοχή το μείγμα, χρησιμοποιώντας ένα σκαλιστηράκι ή έστω και ένα λεπτό ξύλο.
- Ξεριζώνετε πάντα και με προσοχή τα αγριόχορτα, που μπορεί να εμφανιστούν, κυρίως στον κήπο, χωρίς ποτέ να ενοχλείτε τα φυτά σας.
- Μάθετε να τα παρατηρείτε συχνά και από κοντά. Απομακρύνετε κίτρινα και ξερά φύλλα, καθώς και εκείνα τα μέρη, που μπορεί να σας φανούν ότι αντιμετωπίζουν πρόβλημα ή φέρουν κάποιο περίεργο σύμπτωμα ή “εχθρό”.
- Αραιώνετε την πολύ πυκνή βλάστηση και κάνετε τα απαραίτητα κλαδέματα.
- Στηρίζετε πάντα τα φυτά σας, όταν το έχουν ανάγκη και κυρίως τα νεοφυτεμένα είδη.
- Ενισχύετε το έδαφος του κήπου και το χώμα στις γλάστρες με φυσικό λίπασμα, που μπορείτε να φτιάχνετε ακόμα και μόνοι σας.
Το δικό σας Λίπασμα
Χρησιμοποιήστε φυτικά υπολείμματα, όπως φύλλα και στελέχη λαχανικών, διάφορα φύλλα και άνθη, φρούτα, μικρές ποσότητες από ροκανίδια και πριονίδια ξύλου, άχυρο, κομμένο χόρτο που προέρχεται από κούρεμα χλοοτάπητα, υπολείμματα από καφέ, ακόμα και φλούδες από φρούτα ή λαχανικά, όπως είναι οι πατατόφλουδες. Επίσης ενδείκνυνται και τα κλαδιά, τα οποία αφού θρυμματιστούν με το κατάλληλο μηχάνημα μόνα τους ή μαζί με όλα τα άλλα, ώστε να ανακατευτούν καλά, μένουν σε σωρούς σε κατάλληλες κατασκευές ή σε ειδικούς κάδους, σε σακούλες ή ακόμα και σε κάποιο άνοιγμα στο έδαφος, όπου θα γίνουν με το πέρασμα του χρόνου ένα καλό οργανικό λίπασμα. Βέβαια τα υλικά για να χωνέψουν χρειάζονται υγρασία, αερισμό και ανακάτεμα, σε συχνότητα ανάλογα πάντα με την περίπτωση και την εποχή. Βοηθήστε τη μετατροπή, προσθέτοντας ειδικές “ουσίες” που υπάρχουν στην αγορά για αυτό το σκοπό. Επίσης μην ξεχνάτε ότι η στάχτη από τα ξύλα είναι χρήσιμη αν ανακατευτεί με τα υπόλοιπα υλικά, επειδή περιέχει κάλλιο και ασβέστιο.
Αποφύγετε…
… τις φλούδες των εσπεριδοειδών (πορτοκάλια, λεμόνια κ.ά.) και τις πευκοβελόνες.
… φυτικά μέρη που είχαν προσβληθεί από μύκητες και αγριόχορτα με σπόρους.
… τα ξερά φύλλα πλατάνου, επειδή αργούν πολύ να αποσυντεθούν.
Άμεση βοήθεια
Τα φυτικά υπολείμματα θρυμματισμένα και ανακατεμένα μπορούν να σκορπιστούν ανάμεσα στα φυτά σας σε παρτέρια και ζαρντινιέρες ή και γύρω τους ακόμα και στις γλάστρες, σε στρώμα 5 εκ. Έτσι μειώνεται η εξάτμιση και διατηρείται στο χώμα μεγαλύτερη υγρασία, με συνέπεια την εξοικονόμηση νερού, ενώ εμποδίζεται και η ανάπτυξη αγριόχορτων. Επίσης αποφεύγεται ο σχηματισμός κρούστας και η ευαίσθητη βάση των φυτών προστατεύεται από τις χαμηλές θερμοκρασίες. Και φυσικά το πολύτιμο στρώμα θα προσφέρει σιγά-σιγά μια σπουδαία τροφή στα φυτά σας.
Φυσική προστασία
Η βιολογική καταπολέμηση εκμεταλλεύεται ωφέλιμα άτομα -έντομα και ακάρεα- που ζουν “χρησιμοποιώντας” με διάφορους τρόπους τα επιβλαβή έντομα. Και δεν σταματά εδώ, αλλά συνεχίζει φέρνοντας στην επιφάνεια κατά καιρούς και άλλα ευχάριστα νέα. Ακόμα στην αγορά υπάρχουν εντομοπαγίδες, οι οποίες παρεμποδίζουν την κυκλοφορία των “εχθρών”, αλλά και εντομοκτόνα φυτικής προέλευσης. Επίσης προσφέρονται και σκόνες πετρωμάτων, που απομακρύνουν ορισμένα έντομα, ενώ προτείνονται και κατάλληλα διαλύματα για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τετράνυχους και ακάρεα. Μάλιστα σε ειδικά καταστήματα και οικολογικές συνεταιριστικές οργανώσεις διατίθενται αυτά και άλλα φυσικά μέσα, που βοηθούν τις καλλιέργειές σας και μπορείτε εύκολα να τα βρείτε, αρκεί να τα αναζητήσετε.