Η τέχνη της δημιουργίας ενός καλού φαγητού, στηρίζεται συχνά, στα μικρά μυρωδάτα μυστικά του: στα αρωματικά φυτά, που η φύση προσφέρει για άφθονους μαγειρικούς συνδυασμούς και για ποικιλία μορφών βλάστησης με υπέροχα χαρακτηριστικά, κατάλληλα για εξωτερικούς, αλλά και εσωτερικούς χώρους.
Στη χώρα μας, αλλά και σε όλο τον κόσμο, είναι γνωστό, πως πολλά μυρωδικά συνοδεύουν με επιτυχία διάφορα πιάτα, ενώ ορισμένα από αυτά δημιουργούν τονωτικά ροφήματα, προσφέροντας στοιχεία απαραίτητα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Αρκετά υπάρχουν ελεύθερα στην ελληνική φύση. Σχεδόν όλα όμως, μπορούν να καλλιεργηθούν εύκολα σε γλάστρες ή ζαρντινιέρες. Αν λοιπόν, θέλετε και σεις να έχετε στη διάθεσή σας σπουδαία βότανα, όπως είναι ο δυόσμος, το θυμάρι και το φασκόμηλο, που θα στολίζουν με τις αρωματισμένες παρουσίες τους και συγχρόνως θα εξελίσσονται σε αξιόλογους συνεργάτες με πολύτιμες ιδιότητες, αφεθείτε στην καλλιέργειά τους. Ξεκινήστε από ένα φυτώριο, που θα τα συναντήσετε και θα τα προμηθευτείτε. Μεγαλώνοντάς τα σωστά, δεν θα σας λείψουν ποτέ και σίγουρα θα σας κάνουν να νιώθετε περήφανοι, όχι μόνο για τη μαγειρική σας, αλλά και για… τη διακόσμησή σας.
Δυόσμος (Mentha Spicata)
Ιδιότητες και χρήσεις
Αποκαλείται και πράσινη μέντα. Είναι ένα μυρωδικό που προσθέτει ξεχωριστή γεύση σε αρκετά φαγητά, αλλά και γλυκά. Χρησιμοποιούνται τα καταπράσινα φύλλα του, αλλά και οι κορυφές των βλαστών, πριν ή στην αρχή της άνθησης, η οποία έχει χρώμα μοβ ή ροζ και πραγματοποιείται Μάιο με Σεπτέμβριο. Ο δυόσμος “επεμβαίνει” φρέσκος σε πολλές σάλτσες και σε συνδυασμούς διάφορων λαχανικών. Επίσης, αν τα φύλλα του βράσουν για λίγα λεπτά με νερό, το αφέψημα που παράγεται κάνει καλό στον πυρετό, στο στομάχι, στη χολή και γενικά τονώνει τον οργανισμό.
Καλλιέργεια και πολλαπλασιασμός
Ο δυόσμος ζει πολλά χρόνια και καλλιεργείται πολύ εύκολα σε ημισκιερές θέσεις του κήπου και της βεράντας, καθώς και πίσω από ένα φωτεινό παράθυρο . Μπορείτε να τον πολλαπλασιάσετε με ανοιξιάτικη σπορά ή πιο εύκολα με χώρισμα της τούφας του. Ο δεύτερος τρόπος είναι πιο εύκολος, επειδή παίρνετε μικρά φυτά με ρίζα, που μεγαλώνουν άνετα, αν τα φυτέψετε από την άνοιξη μέχρι το καλοκαίρι. Τον χειμώνα δεν χρειάζεται πολύ νερό, αλλά όλες τις άλλες εποχές είναι ανάγκη να τον ποτίζετε κανονικά. Σημαντικό είναι πως δεν πρέπει να ανησυχήσετε, αν τους κρύους μήνες ξεραθεί. Με την άνοδο της θερμοκρασίας και με τακτικό πότισμα μπορεί να ξαναβλαστήσει.
Θυμάρι (Thymus vulgaris)
Ιδιότητες και χρήσεις
Το φυτό του μεγαλώνει ελεύθερα και μάλιστα διαθέτει είδη με έντονη διακοσμητική αξία. Από αυτά το κοινό θυμάρι, πλούσιο σε άρωμα, είναι ένας χαριτωμένος μικρός καλλωπιστικός θάμνος, πάντα γκριζοπράσινος και με όμορφη λιλά άνθηση, συνήθως Μάιο με Ιούνιο. Τα αποξηραμένα φύλλα του ή τα φρέσκα κλαδάκια προσθέτουν υπέροχη γεύση σε κρέας ψητό και ειδικά στα κάρβουνα. Ακόμα, το τριμμένο θυμάρι χρησιμοποιείται και σε άλλα φαγητά, ανοίγοντας συγχρόνως την όρεξη και βοηθώντας την πέψη. Οι ποσότητές του, πρέπει να είναι μάλλον περιορισμένες, επειδή το άρωμά του και μάλιστα όταν είναι φρέσκο είναι πολύ δυνατό. Για χρήση ως βότανο με αντισηπτικές, αντιπυρετικές, τονωτικές και στομαχικές ιδιότητες, συλλέγονται τα φύλλα του λίγο πριν ανθίσει, ενώ για μαγειρική από άνοιξη μέχρι φθινόπωρο. Τότε βέβαια, συγκεντρώνονται και οι ανθισμένες κορυφές του. Η αποξήρανση γίνεται στη σκιά και αφού απομακρυνθούν τα μεγάλα κομμάτια, φυλάγονται σε γυάλινα κλειστά δοχεία.
Καλλιέργεια και πολλαπλασιασμός
Το θυμάρι είναι ανθεκτικό, αλλά χρειάζεται τακτικά νερό όσο είναι μικρό. Όταν μεγαλώσει, σε γλάστρες το ποτίζετε κανονικά, αλλά με λίγο νερό. Συντηρείται σε κάθε έδαφος και σε ηλιόλουστα μέρη αποκτά καλύτερο άρωμα. Αν δεν το προμηθευτείτε από κάποιο φυτώριο, μπορείτε μόνοι σας πολύ εύκολα να δημιουργήσετε δικά σας φυτά. Για αυτό το σκοπό, το φθινόπωρο, από κάποιο ανεπτυγμένο θυμάρι, που θα βρείτε στη φύση ή αλλού, αποχωρίζετε με προσοχή λίγους βλαστούς, που βγαίνουν από τη βάση με δικές τους ρίζες και τους φυτεύετε αμέσως. Προσοχή: μην ενοχλήσετε το αυτοφυές μητρικό φυτό. Είναι πολύτιμο για τη χλωρίδα του τόπου μας.
Φασκομηλιά (Salvia officinalis)
Ιδιότητες και χρήσεις
Αποκαλείται και φαρμακευτική σάλβια. Τα φύλλα της χρησιμοποιούνται στη μαγειρική, κυρίως αποξηραμένα, που όμως δεν πρέπει να διατηρούνται έτσι για πολύ καιρό, επειδή χάνουν τη γεύση τους. Μαζεύονται οποιαδήποτε εποχή, αλλά καλύτερα πριν την άνθηση, αφού τότε έχουν πιο έντονο άρωμα. Η βλάστησή της είναι πλούσια και θαμνώδης με πράσινο και ανοιχτό γκρι χρώμα και μοβ-μπλε άνθη, που εμφανίζονται συνήθως Ιούνιο και Ιούλιο. Το ρόφημα της έχει σπουδαίες ιδιότητες, που λειτουργούν κυρίως κατά της αδυναμίας και του κρυολογήματος, ενώ βοηθά το στομάχι και ειδικά την πέψη, φυσικά χωρίς κατάχρηση, η οποία σχεδόν πάντα βλάπτει. Προσοχή: οι υπερτασικοί και όσοι κοκκινίζουν εύκολα πρέπει να αποφεύγουν το ρόφημά της.
Καλλιέργεια και πολλαπλασιασμός
Μεγαλώνει σε κάθε χώμα, αλλά προτιμά σε γόνιμο. Προσαρμόζεται ευκολότερα σε ήπιο κλίμα και ηλιόλουστες θέσεις. Σε μέρη με ψυχρό χειμώνα μπορεί να μεταφερθεί μέσα στο σπίτι.Για να συντηρηθεί σωστά, εκτός από το πότισμα χρειάζεται και συχνό παράχωμα στη βάση του φυτού.
Τα νεαρά βλαστάρια του δυόσμου, του φασκόμηλου, ακόμα και -αργά την άνοιξη- του θυμαριού μπορούν να βγάλουν ρίζες στο νερό, όπως ο βασιλικός. Έτσι, θα δημιουργήσετε νέα αρωματικά φυτά και συγχρόνως, θα απολαμβάνετε την ανάπτυξη των νέων ριζών και των καινούργιων βλασταριών μπροστά στα μάτια σας.
Σε κουζίνα μαζί με άλλα μυρωδικά
Τα γνήσια μυρωδικά με τις σπουδαίες γευστικές ιδιότητες και όχι μόνο, είναι μορφές, που στολίζουν κάθε εξωτερικό χώρο, αλλά και το εσωτερικό του σπιτιού. Ακόμα και σε μια φωτεινή κουζίνα, που αερίζεται συχνά, κοντά σε ένα παράθυρο ο δυόσμος, το θυμάρι και το φασκόμηλο μπορούν να συντηρηθούν και να κάνουν “καλή παρέα” και με κάποια άλλα αρωματικά, όπως είναι η ρίγανη, το δενδρολίβανο και ο άνηθος.
Θυμηθείτε:
Καλλιεργήστε τα αρωματικά σας μαζί, φυτεύοντάς τα σε ξεχωριστές ομοιόμορφες μικρές γλάστρες ή σε μια μακρόστενη ζαρντινιέρα, ανά 20 εκ. το λιγότερο. Για καλύτερη ανάπτυξη –στη βεράντα– αφήστε μεγαλύτερη απόσταση, 30 εκ. το λιγότερο. Σημαντική προϋπόθεση είναι το κατάλληλο αφράτο χώμα. Χρησιμοποιήστε έτοιμο πλούσιο μείγμα ή δύο μέρη φυλλόχωμα με ένα μέρος τύρφη και ένα μέρος άμμο ποταμίσια ή περλίτη, ανακατεμένο με αρκετό κομπόστ, σημαντικό υλικό που μπορείτε να προσθέτετε και να ενσωματώνετε με προσοχή στο μείγμα τους κάθε Μάρτιο και Σεπτέμβριο.
