Τα σφενδάμια με την ιδιόρρυθμη βλάστηση και τα πρωτότυπα χρώματα -πέρα από το καθαρό πράσινο- δημιουργούν υπέροχες αντιθέσεις και αναδεικνύουν πολύτιμες εικόνες με τους τόνους του φθινοπώρου. Όπως στη φύση, έτσι και στους χώρους σας! Αφιερώστε γωνιές στα φυτά του γένους Acer και εκείνα θα σας εντυπωσιάσουν, ακόμα και μακριά από έναν κήπο.

Ο Οκτώβριος, αλλά και ο Νοέμβριος είναι οι πλέον κατάλληλοι μήνες για να ανακαλύψετε, αλλά και για να φυτέψετε τα σφενδάμια. Κάντε λοιπόν, μια βόλτα στην αγορά. Χωρίς αμφιβολία, ανάμεσά τους θα συναντήσετε εκείνα που σας ενδιαφέρουν. Αν έχετε ελεύθερο χώρο, επιλέξετε κάποιο από τα μεγάλα Acer (άτσερ ή άκερ). Θυμίζουν αρκετά εκείνα, τα οποία μεγαλώνουν ελεύθερα στην ελληνική ύπαιθρο. Με ευκολία όμως, θα αναγνωρίσετε και τους στενούς συγγενείς τους, τα ιαπωνικά σφενδάμια, με μικρή σχετικά ανάπτυξη, εντυπωσιακό σχήμα και ελκυστικές αποχρώσεις.

Οι πιο δημοφιλείς:

Ο παλαμοειδής (Acer palmatum) και ο πλατανοειδής (Acer platanoides) σφένδαμνος ή σφένδαμος είναι εκείνοι που θα εντοπίσετε πιο εύκολα. Και οι δύο διαθέτουν φύλλα παλαμοσχιδή, τα οποία αρκετό καιρό πριν εγκαταλείψουν τα κλαδιά αποκτούν κόκκινο, κίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα.  Οι ποικιλίες του παλαμοειδή εξελίσσονται σε μεγάλο θάμνο ή μικρό δέντρο, ενώ τα φυτά του πλατανοειδή αναπτύσσονται σε επιβλητικές δενδρώδεις παρουσίες, αν και υπάρχει υπάρχει και μια σπουδαία μικρή ποικιλία (“globosum“) με περιορισμένες διαστάσεις.

Το κόκκινο ιαπωνικό σφενδάμι (Acer palmatum  "atropurpureum") με τα σχισμένα κόκκινα φύλλα!
Το κόκκινο ιαπωνικό σφενδάμι (Acer palmatum “atropurpureum”) με τα σχισμένα κόκκινα φύλλα!

Ιδανικές μορφές:

Τα φυτά του παλαμοειδούς σφενδάμου, καθώς και η σχετικά μικρή σε ανάπτυξη ποικιλία του πλατανοειδή είναι οι πλέον κατάλληλες για μια αυλή ή βεράντα.  Με βλάστηση, που διαμορφώνεται με σχήμα όμορφο, άλλοτε σχεδόν σφαιρικό ή εντελώς πλαγιόκλαδο, με διαστάσεις μέτριες και με φύλλα πρωτότυπα, προσαρμόζονται σε μεγάλες γλάστρες και συμμετέχουν ενεργά στο σκηνικό. Του προσθέτουν μάλιστα, εκείνο που σίγουρα λείπει από πολλούς χώρους: Τις ζεστές αποχρώσεις της φύσης!

Σπουδαία χαρακτηριστικά:

Όλες οι προηγούμενες ποικιλίες τον χειμώνα μένουν με γυμνά κλαδιά, αλλά το φθινόπωρο αποχτούν φύλλα με κόκκινο, κίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα. Ορισμένες μάλιστα, ακόμα και άνοιξη, αλλά και καλοκαίρι διαθέτουν πάνω στο πράσινο, λευκές ανταύγειες ή έχουν βλάστηση μόνο με κόκκινο χρώμα! Μάλιστα, αποχτούν ακόμα πιο ελκυστική εμφάνιση, όταν παράγουν τις εντυπωσιακές ταξιανθίες τους με κιτρινοπράσινους τόνους ο πλατανοειδής, νωρίς την άνοιξη και με κόκκινες αποχρώσεις ο παλαμοειδής, νωρίς το καλοκαίρι!

Μετά τα μέσα του φθινοπώρου, πριν έρθει ο χειμώνας θεωρείται ιδανικός καιρός για φύτευση! Αν δεν προλάβετε, περιμένετε την άνοιξη, περίοδος, εξίσου κατάλληλη για φύτευση των σφενδάμων!

Φύτευση:

Μετά τα μέσα φθινοπώρου, πριν φθάσει ο χειμώνας, θεωρείται ιδανικός καιρός για να φυτέψετε τους σφένδαμους σε άνετα φυτοδοχεία με καλό χώμα. Αν δεν προλάβετε, περιμένετε καλύτερα την άνοιξη. Όποια εποχή και αν επιλέξετε, προσέξτε κατά τη μεταφορά να μην σκορπίσετε το χώμα, που αγκαλιάζει τις ρίζες. Για τον πλατανοειδή χρησιμοποιήστε ένα πλούσιο ελαφρύ μείγμα για φυτά εξωτερικού χώρου. Αντίθετα ο παλαμοειδής χρειάζεται χώμα για ασβεστόφοβα φυτά, δηλαδή λίγη τύρφη με αρκετό ερεικόχωμα ή κουμαρόχωμα ή σκέτο καστανόχωμα.

Μια μικρή ποσότητα περλίτη στο μείγμα σας (1:5), θα ενισχύσει τον αερισμό του εδαφικού περιβάλλοντος και την καλή αποστράγγιση, διατηρώντας παράλληλα την ελαφρά ωφέλιμη υγρασία στο χώμα!

Οι σφένδαμοι προτιμούν…                   

θέσεις ηλιόλουστες για εντυπωσιακά χρώματα.

απάνεμες γωνιές, ειδικά σε ψυχρές περιοχές και σε χώρους με βόρειο προσανατολισμό.

…εδαφικό μείγμα με καλή αποστράγγιση.

κανονικό πότισμα για διατήρηση ελαφριάς υγρασίας.

…πλήρες βιολογικό λίπασμα σε εναλλαγή με όξινο λίπασμα για τις ποικιλίες του παλαμοειδή Μάρτιο, Απρίλιο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο.

…μόνο πλήρες βιολογικό τα φυτά του πλατανοειδή τους ίδιους μήνες.

Ο σφένδαμος ο πλατανοειδής (Acer platanoides) μοιάζει με τον πλάτανο, αλλά το φθινόπωρο τα φύλλα του αποχτούν λαμπερές αποχρώσεις!
Ο σφένδαμος ο πλατανοειδής (Acer platanoides) μοιάζει με τον πλάτανο, αλλά το φθινόπωρο, τα φύλλα του αποχτούν λαμπερές αποχρώσεις!

Αντέχουν…                    

…όλοι σε ημισκιά, ειδικά σε ζεστές τοποθεσίες.

…οι σφένδαμοι του πλατανοειδή σε ασβεστώδες, ακόμα και σε φτωχό χώμα, ακόμα και χωρίς επιπλέον τροφή.

…τα ίδια δέντρα στην επιβαρυμένη ατμόσφαιρα της πόλης, αλλά και κοντά στη θάλασσα.

Κλάδεμα:

Οι σφένδαμνοι δεν έχουν ανάγκη από ιδιαίτερες φροντίδες και κλαδέματα, αρκεί κατά διαστήματα και ειδικά το φθινόπωρο, να κόβετε τα ξερά κλαδιά. Βέβαια, αν θέλετε να τους περιορίσετε, μπορείτε να τους κλαδεύετε νωρίς την άνοιξη.

Θυμηθείτε:      

  • Οι σφένδαμνοι μπορούν να «διασκεδάσουν» τις κάθετες οριακές επιφάνειες ενός χώρου και είναι ικανοί να ζωηρέψουν την εικόνα, ακόμα και της πιο ψυχρής βεράντας.
  • Mόνοι τους ή με άλλα πράσινα φυτά δημιουργούν υπέροχους συνδυασμούς και φανταστικές αντιθέσεις.
  • Aκόμα και σε μοναχική εμφάνιση σε μια άνετη γωνιά ή στο κέντρο ενός ανοιχτού εξώστη, αρκούν για να δημιουργήσουν ένα πρωτότυπο σκηνικό.
  • Εκείνοι του παλαμοειδή, είναι πρόθυμοι να προσφέρουν ένα σπουδαίο διακοσμητικό στοιχείο, εξαιτίας όχι μόνο της χρωματιστής βλάστησης, αλλά και του ιδιαίτερου ντελικάτου σχήματος με φύλλα, που συχνά σχίζονται μέχρι το κεντρικό νεύρο, γι’ αυτό το γένος τους αποκαλείται και παλαμοσχιδής.
  • Τα φυτά της ποικιλίαςatropurpureumτου παλαμοειδή (κόκκινο ιαπωνικό σφενδάμι) είναι πολύ ενδιαφέροντα, αφού χρωματίζουν κόκκινα τα φύλλα τους όχι μόνο το φθινόπωρο, αλλά από νωρίς, μέσα στην άνοιξη. Σημαντική διαφορά όμως, είναι ότι από άνοιξη μέχρι και καλοκαίρι έχουν μπρουτζινο-βυσσινί χρώμα, ενώ το φθινόπωρο λαμπερό κόκκινο! ( https://www.rhs.org.uk/plants/90961/acer-palmatum-atropurpureum-(a)/details )
  • Ο πλατανοειδής σε πολύ μεγάλη γλάστρα, επιβάλλεται ευχάριστα στο τοπίο της ταράτσας, της αυλής ή και μιας ανοιχτής βεράντας, αρκεί με τακτικές μεταφυτεύσεις να προσεγγίσει ένα καλό μέγεθος με ευθύ κορμό, που καταλήγει σε υπέροχη σφαιρική κόμη.
  • Όλοι ταιριάζουν με κάθε δάπεδο και κυρίως με εκείνα που έχουν γήινες αποχρώσεις.
  • Τα δοχεία τους μπορεί να είναι από οποιοδήποτε υλικό, αλλά συνδυάζονται καλύτερα με τον πηλό.